Từ chiến trường xưa Long Khốt trở về, tôi vội chạy vào bệnh viện thăm ông Tám. 
Tại phòng số 8 khoa A12 ( hồi sức cấp cứu ), ông Tám nằm trên giường bệnh mắt nhắm nghiền. Bình oxy và các trang bị y tế
chằng chịt. Tôi không còn nhận ra hình dáng người thủ trưởng cũ nữa. Cô y tá trực ghé tai tôi nói khẽ: 
- Chú thăm chừng 5 phút thôi nhé ?

Từ phòng bệnh bước ra, người tôi chông chênh như đi trên mây. 
Điều gì cũng có thể xảy ra. Người thủ trưởng cũ của tôi, một chỉ huy dũng cảm, nghĩa tình, phong độ như một dũng tướng một thời nơi trận mạc, nay sức đã tàn, lực đã kiệt. 
Ông Tám Trần là danh xưng hằng ngày mọi người gọi. Tên đầy đủ trong lý lịch của ông là Bùi Đức Trần. Ông Tám Trần sinh năm 1945 tại huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hoà Bình. Tròn 20 tuổi, tháng 2 năm 1965 ông nhập ngũ vào Trung đoàn 174 ( đoàn Cao Bắc Lạng ) lúc ấy thuộc Sư đoàn 316. Năm 1967, Trung đoàn 174 được lệnh hành quân vào Nam chiến đấu, ông Tám Trần là cán bộ thuộc đại đội 21 trinh sát của Trung đoàn. Gắn bó với Trung đoàn 174 gần 20 năm, từ chiến sỹ trinh sát ông trở thành Trung đoàn trưởng Trung đoàn 174. Khi cuộc chiến đấu giúp bạn ở CPC diễn ra quyết liệt, ông được giao nhiệm vụ làm Sư đoàn phó Tham mưu trưởng Sư đoàn 5 rồi được điều động làm sư đoàn trưởng hai sư đoàn thuộc Quân khu 7, đó là Sư đoàn 302 ( 1990) và Sư đoàn 317 ( 1994)...

Tôi gặp ông Tám lần đầu vào năm 1973, khi ông Tám về làm chính trị viên phó tiểu đoàn 6. Đó là một sỹ quan có dáng cao to, da trắng và nụ cười thường trực . Là cán bộ trưởng thành từ lính trình sát, trong công việc ông Tám luôn thận trọng, tỷ mỉ. Tôi nhớ có lần tôi cùng ông đi làm công tác dân vận ơ cửa khẩu Trại Bí ( Tây Ninh ) nơi đơn vị đóng quân. Tôi là cấp dưới, nhưng ông luôn tôn trọng ý kiến của tôi. Ông Tám nói: 
- Chú là trợ lý chính trị, lại văn hay chữ tốt, chú cứ nói cho bà con nghe. Có điều gì bà 
con hỏi tôi sẽ trả lời. 
Được thủ trưởng giao tôi đã tự tin nói chuyện với bà con vùng mới giải phóng. Tan buổi gặp, má Chín mời chúng tôi về thăm nhà. Nhà má Chín có cô con gái tuổi đôi mươi, dáng thon thả, mái tóc dài như suối cứ nằng nặc nói má mời chúng tôi ơ lại dùng cơm với gia đình. Do bận công tác, chúng tôi không ở lại được. Trên đường về đơn vị, ông Tám nói vui:
- Nhờ chú mày khéo nói nên mẹ con cô ấy mới nhiệt tình thế. Đúng là “sư phụ “ rồi.

Sau này tôi không còn được cùng công tác với ông Tám, nhưng mỗi khi gặp lại, ông vẫn đùa vui gọi tôi là “ sư phụ “. 
Đầu những năm 80 thuộc thế kỷ trước, ông Tám được bổ nhiệm làm Trung đoàn trưởng Trung đoàn 174. Đó cũng là giai đoạn cuộc chiến đấu giúp bạn diễn ra quyết liệt. Vốn là lính trinh sát, ông Tám bám sát đơn vị. Có lúc gặp địch, Trung đoàn trưởng cùng chiến đấu như một chiến sỹ thực thụ. 
Điều mọi người ghi nhận ở ông Tám là sống thiệt tình, chiến đấu thì dũng cảm, sáng tạo còn sống với anh em hết mình. Điều đặc biệt với nhân dân CPC, ông Tám như người anh em ruột thịt. Sống chân thành, gần gũi, chính ông Tám đã 
cùng đơn vị giúp bạn đào tạo nhiều cán bộ cho quân đội CPC, trong đó có những người nay là cán bộ 
cấp chiến lược của nhà nước và quân đội hoàng gia CPC .

Trong chiến tranh không phải trận nào cũng thắng, cũng thuận lợi. Có trận ta tổn thất lớn, hàng chục anh em hy sinh. 
Sau này, hằng năm, Ban liên lạc bạn chiến đấu của Trung đoàn tổ chức giỗ trận, ông Tám luôn có mặt. Có lần ông thắp nhang đứng thật lâu trước bàn thờ đồng đội, đôi mắt ông đẫm nước. Hỏi ra mới biết, chính trận đó ông trực tiếp chỉ huy; trận đánh không cân sức nên dẫn đến tổn thất...

Được cấp trên cho nghỉ hưu theo chế độ, ông Tám vẫn không ngơi nghỉ. Ông làm cố vấn cho Ban Liên lạc Truyền thống CCB Trung đoàn 174. 
Khi dự án nâng cấp khu vực chiến trường xưa Long Khốt thành khu Di tích Lịch sử Văn hoá cấp quốc gia khởi động, ông Tám dốc sức cùng địa phương bổ túc hồ sơ, cung cấp tư liệu để trình cấp trên công nhận. Lo cho người nằm xuống, ông Tám còn chăm lo cho những người đang sống- những CCB đang gặp khó khăn. Cách đây mấy tuần, gặp chúng tôi ông nhắc sớm lo kinh phí để làm nhà tình nghĩa cho một số thương binh đang không có nhà ở, phải sống nương nhờ, tạm bợ. Đợt về giỗ liệt sỹ 19/5 này tại Long Khốt, ông không về được vẫn gọi điện dặn tôi “ thúc” địa phương sớm hoàn tất mọi việc để triển khai dự án...

Những nguyện vọng, 
trăn trở của ông Tám chưa thành hiện thực thì ông đã đột ngột ra đi. Đại tá Bùi Tiến, một người lính dưới quyền ông, nguyên Chính ủy Cục Hậu cần Quân khu 7 báo tin buồn, ông Tám đã trút hơi thở cuối cùng vào hồi 15:45 phút ngày 30 tháng 5 năm 2018 tại bệnh viện quân y 175.

Biết điều đó sẽ xảy ra nhưng nghe tin ấy tôi 
thấy người chếnh choáng. Kỷ niệm về ông Tám, người thủ trưởng cũ- Sư đoàn trưởng hai sư đoàn 
cứ chập chờn ẩn hiện
trong đầu tôi. 
Thế là từ nay, ông Tám không cùng chúng tôi trở về chiến trường xưa Long Khốt nữa. 
Dẫu vậy, tôi vẫn thấy dáng nhanh nhẹn, nụ cười hiền lành của ông- người chiến sỹ trình sát - một trong những người lính “gạo cội “ của Trung đoàn 174 ( đoàn Cao Bắc Lạng ) anh hùng trên mọi nẻo đường nghĩa tình đồng đội .

TP HCM, đêm 31/5/ 2018

Sư đoàn trưởng Bùi Đức Trần ( mặc quân phục) trong lần gặp gỡ báo chí ( Ảnh NGUYỄN ĐỒNG BẰNG)

Anh Tám Trần tham dự cuộc họp cùng với BLL TT CCB E174